۷ فرق پسیو و اکتیو شبکه چیست؟

• ۲۰ مهر ۱۴۰۳

فرق پسیو و اکتیو شبکه. این شبکه‌ها از مجموعه‌ای از تجهیزات تشکیل شده‌اند که به دو دسته اصلی پسیو و اکتیو تقسیم می‌شوند. تجهیزات پسیو، مانند کابل‌ها و کانکتورها، نقش انتقال داده‌ها را ایفا می‌کنند و به انرژی نیاز ندارند. در مقابل، تجهیزات اکتیو، مانند سوئیچ‌ها و روترها، برای پردازش و تقویت سیگنال‌های داده‌ای به انرژی نیاز دارند و نقش فعال‌تری در مدیریت شبکه دارند. در این مقاله، به بررسی تفاوت‌های اساسی بین تجهیزات و خدمات پسیو شبکه و خدمات اکتیو شبکه شبکه پرداخته و نقش هر یک را در عملکرد کلی شبکه تشریح خواهیم کرد. با شناخت این تفاوت‌ها، می‌توانید درک بهتری از زیرساخت شبکه خود داشته باشید و در انتخاب تجهیزات مناسب برای شبکه‌تان تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرید.

تفاوت تجهیزات پسیو و اکتیو شبکه

خدمات شبکه‌های کامپیوتری، ستون فقرات دنیای دیجیتال امروزی هستند که امکان ارتباط و تبادل اطلاعات را بین دستگاه‌های مختلف فراهم می‌کنند. برای ایجاد یک شبکه کارآمد، به مجموعه‌ای از تجهیزات نیاز داریم که به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: تجهیزات پسیو و اکتیو.

تجهیزات پسیو (Passive Equipment)

تجهیزات پسیو، اجزای فیزیکی و غیرفعال شبکه هستند که برای انتقال داده‌ها به انرژی نیاز ندارند. این تجهیزات به عنوان بستر یا زیرساخت شبکه عمل می‌کنند و نقش اصلی آن‌ها فراهم کردن مسیر فیزیکی برای انتقال سیگنال‌های داده‌ای است.

ویژگی‌های اصلی تجهیزات پسیو:

• بدون نیاز به انرژی: این تجهیزات برای کارکردن به برق نیاز ندارند.
• نقش انتقال داده: وظیفه اصلی آن‌ها انتقال سیگنال‌های داده‌ای بین دستگاه‌های مختلف است.
• تاثیرگذاری بر سرعت و کیفیت: کیفیت تجهیزات پسیو به طور مستقیم بر سرعت و کیفیت انتقال داده‌ها تاثیرگذار است.

مثال‌هایی از تجهیزات پسیو:

• کابل‌های شبکه: رایج‌ترین نوع تجهیزات پسیو که برای اتصال دستگاه‌ها به یکدیگر استفاده می‌شوند.
• کانکتورها: برای اتصال کابل‌ها به دستگاه‌ها و تجهیزات دیگر به کار می‌روند.
• پچ پنل‌ها: برای سازماندهی و مدیریت کابل‌های شبکه در یک مکان مرکزی استفاده می‌شوند.
• داکت‌ها و ترانک‌ها: برای محافظت از کابل‌ها و هدایت آن‌ها در مسیرهای مشخص استفاده می‌شوند.

تجهیزات اکتیو (Active Equipment)

تجهیزات اکتیو، اجزای هوشمند و فعال شبکه هستند که برای پردازش، تقویت و مسیریابی داده‌ها به انرژی نیاز دارند. این تجهیزات نقش کلیدی در مدیریت و کنترل جریان داده‌ها در شبکه ایفا می‌کنند.

ویژگی‌های اصلی تجهیزات اکتیو:

• نیاز به انرژی: برای کارکردن به برق نیاز دارند.
• پردازش و تقویت سیگنال: سیگنال‌های داده‌ای را تقویت کرده و تصمیم‌گیری در مورد مسیر انتقال داده‌ها را بر عهده دارند.
• مدیریت شبکه: در مدیریت و کنترل شبکه نقش دارند.

مثال‌هایی از تجهیزات اکتیو:

• سوئیچ‌ها: برای اتصال چندین دستگاه به یکدیگر و مسیریابی داده‌ها بین آن‌ها استفاده می‌شوند.
• روترها: برای اتصال شبکه‌های مختلف به یکدیگر و مسیریابی بسته‌های داده بین شبکه‌ها استفاده می‌شوند.
• مودم‌ها: برای تبدیل سیگنال‌های دیجیتال به آنالوگ و بالعکس استفاده می‌شوند و امکان اتصال به اینترنت را فراهم می‌کنند.
• فایروال‌ها: برای محافظت از شبکه در برابر تهدیدات امنیتی استفاده می‌شوند.

تفاوت‌های کلیدی بین تجهیزات پسیو و اکتیو

نقش تجهیزات پسیو و اکتیو در عملکرد شبکه

تجهیزات شبکه، مانند قطعات یک پازل، برای ایجاد یک سیستم ارتباطی کارآمد به هم متصل می‌شوند. این تجهیزات به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: پسیو و اکتیو. هر کدام از این دو دسته نقش ویژه‌ای در عملکرد کلی شبکه ایفا می‌کنند.

تجهیزات پسیو (Passive Equipment)

تجهیزات پسیو، ستون فقرات شبکه را تشکیل می‌دهند و بدون نیاز به منبع تغذیه، وظیفه انتقال داده‌ها را بر عهده دارند. این تجهیزات مانند جاده‌هایی هستند که داده‌ها را از یک نقطه به نقطه دیگر هدایت می‌کنند.

تجهیزات اکتیو (Active Equipment)

تجهیزات اکتیو، مغز متفکر شبکه هستند و برای پردازش، تقویت و مسیریابی داده‌ها به انرژی نیاز دارند. این تجهیزات تصمیم‌گیری در مورد مسیر انتقال داده‌ها، تقویت سیگنال‌ها و مدیریت ترافیک شبکه را بر عهده دارند.

تعامل تجهیزات پسیو و اکتیو

تجهیزات پسیو و اکتیو به طور هماهنگ با یکدیگر کار می‌کنند تا یک شبکه کارآمد ایجاد کنند. تجهیزات پسیو زیرساخت فیزیکی شبکه را فراهم می‌کنند و تجهیزات اکتیو بر روی این زیرساخت، داده‌ها را پردازش و مدیریت می‌کنند.

• مثال: یک کامپیوتر (تجهیزات اکتیو) از طریق یک کابل شبکه (تجهیزات پسیو) به یک سوئیچ (تجهیزات اکتیو) متصل می‌شود. سوئیچ داده‌ها را دریافت کرده، پردازش می‌کند و به مقصد مناسب هدایت می‌کند.

در نهایت: هر دو نوع تجهیزات پسیو و اکتیو برای عملکرد صحیح یک شبکه ضروری هستند. تجهیزات پسیو بستر فیزیکی را فراهم می‌کنند و تجهیزات اکتیو وظیفه مدیریت و کنترل جریان داده‌ها را بر عهده دارند. انتخاب تجهیزات مناسب به عوامل مختلفی مانند اندازه شبکه، نوع کاربرد و بودجه بستگی دارد.

انتخاب تجهیزات پسیو و اکتیو مناسب برای شبکه

انتخاب تجهیزات مناسب برای شبکه، یکی از مهم‌ترین مراحل در طراحی و پیاده‌سازی یک شبکه‌ی کارآمد است. انتخاب نادرست تجهیزات می‌تواند به مشکلات عملکردی، کاهش سرعت، افزایش هزینه‌ها و حتی اختلال در امنیت شبکه منجر شود. در این بخش به عوامل مهمی که در انتخاب تجهیزات پسیو و اکتیو شبکه موثر هستند، می‌پردازیم.

عوامل موثر در انتخاب تجهیزات پسیو

• نوع شبکه: نوع شبکه ( WAN، MAN) و انواع vlan در شبکه و اندازه آن، تعیین‌کننده‌ی نوع کابل‌ها، کانکتورها و سایر تجهیزات پسیو است.
• فاصله بین دستگاه‌ها: فاصله بین دستگاه‌ها، نوع کابل و ضخامت آن را تعیین می‌کند.
• ترافیک شبکه: حجم ترافیک شبکه، سرعت مورد نیاز و پهنای باند مورد نیاز را مشخص می‌کند.
• محیط نصب: محیط نصب (داخلی، خارجی، صنعتی) نوع کابل‌ها و محافظ‌های مورد نیاز را تعیین می‌کند.
• بودجه: بودجه‌ی در نظر گرفته شده، محدودیت‌هایی را برای انتخاب تجهیزات ایجاد می‌کند.

عوامل موثر در انتخاب تجهیزات اکتیو

• اندازه شبکه: تعداد دستگاه‌های متصل به شبکه، نوع سوئیچ یا روتر مورد نیاز را تعیین می‌کند.
• ترافیک شبکه: حجم ترافیک شبکه، سرعت سوئیچ و روتر را مشخص می‌کند.
• نوع پروتکل: پروتکل‌های شبکه‌ای که استفاده می‌شوند، بر روی انتخاب تجهیزات اکتیو تاثیرگذار هستند.
• امنیت شبکه: نیاز به امنیت شبکه، انتخاب تجهیزات با قابلیت‌های امنیتی بالا را ضروری می‌سازد.
• قابلیت توسعه: قابلیت توسعه شبکه در آینده، انتخاب تجهیزاتی با قابلیت ارتقاء را ایجاب می‌کند.

نکات مهم در انتخاب تجهیزات

• سازگاری تجهیزات: اطمینان حاصل کنید که تمام تجهیزات انتخاب شده با یکدیگر سازگار باشند.
• کیفیت تجهیزات: از برندهای معتبر و تجهیزات با کیفیت بالا استفاده کنید.
• قابلیت اطمینان: تجهیزات انتخاب شده باید دارای قابلیت اطمینان بالا و طول عمر طولانی باشند.
• سهولت نصب و پیکربندی: تجهیزات باید به راحتی نصب و پیکربندی شوند.
• پشتیبانی فنی: دسترسی به پشتیبانی فنی برای حل مشکلات احتمالی بسیار مهم است.

مثال‌هایی از تجهیزات پسیو و اکتیو مناسب برای شبکه‌های مختلف

اهمیت تعادل بین تجهیزات پسیو و اکتیو در شبکه

برای داشتن یک شبکه‌ی کارآمد و پایدار، تعادل بین تجهیزات پسیو و اکتیو از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. هر یک از این تجهیزات نقش کلیدی در عملکرد شبکه ایفا می‌کنند و تعادل بین آن‌ها به معنای داشتن یک شبکه‌ی بهینه و کارآمد است.

چرا تعادل بین تجهیزات پسیو و اکتیو مهم است؟

• عملکرد بهینه: تجهیزات پسیو زیرساخت فیزیکی شبکه را فراهم می‌کنند و تجهیزات اکتیو بر روی این زیرساخت، داده‌ها را پردازش و مدیریت می‌کنند. تعادل مناسب بین این دو، به معنای داشتن یک شبکه با سرعت بالا، پایداری و قابلیت اطمینان بالا است.
• کاهش هزینه‌ها: انتخاب تجهیزات مناسب و بهینه، باعث کاهش هزینه‌های اولیه و نگهداری شبکه می‌شود. تجهیزات پسیو با کیفیت و تجهیزات اکتیو با قابلیت‌های مناسب، می‌توانند عمر مفید شبکه را افزایش داده و هزینه‌های تعمیرات را کاهش دهند.
• افزایش امنیت: تجهیزات پسیو با کیفیت بالا، از کابل‌ها و سیگنال‌های داده‌ای در برابر نویز و تداخل محافظت می‌کنند. همچنین، تجهیزات اکتیو با قابلیت‌های امنیتی بالا، می‌توانند از شبکه در برابر حملات سایبری محافظت کنند.
• قابلیت توسعه: با انتخاب تجهیزات قابل ارتقا و با قابلیت توسعه، می‌توان شبکه را به راحتی در آینده گسترش داد و نیازهای جدید را برطرف کرد.

عواقب عدم تعادل

• کاهش سرعت شبکه: استفاده از تجهیزات پسیو با کیفیت پایین یا انتخاب تجهیزات اکتیو با ظرفیت کم، می‌تواند باعث کاهش سرعت انتقال داده‌ها شود.
• افزایش نویز و تداخل: تجهیزات پسیو با کیفیت پایین، می‌توانند باعث ایجاد نویز و تداخل در سیگنال‌های داده‌ای شوند و به این ترتیب، کیفیت ارتباطات را کاهش دهند.
• کاهش امنیت شبکه: استفاده از تجهیزات اکتیو با قابلیت‌های امنیتی پایین، می‌تواند شبکه را در برابر حملات سایبری آسیب‌پذیر کند.
• افزایش هزینه‌های نگهداری: تجهیزات با کیفیت پایین، نیاز به تعمیرات و تعویض مکرر دارند که هزینه‌های نگهداری شبکه را افزایش می‌دهد.

چگونه به تعادل مناسب دست پیدا کنیم؟

• ارزیابی دقیق نیازها: قبل از انتخاب تجهیزات، نیازهای شبکه را به دقت ارزیابی کنید. عواملی مانند اندازه شبکه، نوع کاربرد، حجم ترافیک و بودجه را در نظر بگیرید.
• انتخاب تجهیزات با کیفیت: از برندهای معتبر و تجهیزات با کیفیت بالا استفاده کنید.
• مشاوره با متخصصین: برای انتخاب تجهیزات مناسب، بهتر است از متخصصین شبکه کمک بگیرید.
• توجه به آینده: تجهیزات را به گونه‌ای انتخاب کنید که قابلیت ارتقا و توسعه داشته باشند.

تأثیر تجهیزات پسیو و اکتیو بر سرعت و پایداری شبکه

تجهیزات پسیو و اکتیو، هر دو نقش مهمی در عملکرد یک شبکه ایفا می‌کنند. انتخاب و پیکربندی صحیح این تجهیزات به طور مستقیم بر سرعت، پایداری و کیفیت کلی شبکه تأثیر می‌گذارد.

تأثیر تجهیزات پسیو

• کابل‌های شبکه:

• • نوع کابل: کابل‌های کات ۵e، ۶، ۶a و فیبر نوری سرعت و پهنای باند متفاوتی دارند. انتخاب کابل مناسب برای حجم ترافیک شبکه بسیار مهم است.
  • طول کابل: طول زیاد کابل می‌تواند باعث کاهش سرعت و افزایش نویز شود.
  • کیفیت کابل: کابل‌های با کیفیت پایین باعث اختلال در انتقال داده و کاهش سرعت می‌شوند.

• کانکتورها:

• • نوع کانکتور: کانکتورهای مختلف برای انواع کابل‌ها استفاده می‌شوند. انتخاب کانکتور نامناسب می‌تواند باعث مشکلات اتصال و کاهش سرعت شود.
  • کیفیت اتصال: اتصال نامناسب کانکتورها می‌تواند باعث نویز و اختلال در انتقال داده شود.

• پچ پنل‌ها:

• • کیفیت ساخت: پچ پنل‌های با کیفیت پایین می‌توانند باعث مشکلات اتصال و کاهش سرعت شوند.
  • سازماندهی کابل‌ها: سازماندهی نامناسب کابل‌ها در پچ پنل می‌تواند باعث تداخل و کاهش سرعت شود.

تأثیر تجهیزات اکتیو

• سوئیچ‌ها:

• • سرعت سوئیچ: سرعت سوئیچ باید با سرعت کابل‌ها و نیازهای شبکه همخوانی داشته باشد.
  • تعداد پورت: تعداد پورت‌های سوئیچ باید متناسب با تعداد دستگاه‌های متصل به شبکه باشد.
  • ویژگی‌های مدیریت: سوئیچ‌های مدیریتی امکان نظارت و مدیریت بهتر شبکه را فراهم می‌کنند.

• روترها:

• • سرعت پردازش: سرعت پردازش روتر بر روی سرعت مسیریابی بسته‌های داده تأثیرگذار است.
  • پروتکل‌های پشتیبانی شده: روتر باید از پروتکل‌های مورد نیاز شبکه پشتیبانی کند.
  • قابلیت مسیریابی: قابلیت مسیریابی روتر بر روی عملکرد شبکه تأثیرگذار است.

• مودم‌ها:

• • سرعت مودم: سرعت مودم باید با سرعت اینترنت شما همخوانی داشته باشد.
  • استانداردهای ارتباطی: مودم باید از استانداردهای ارتباطی مورد نیاز پشتیبانی کند.

عوامل موثر بر سرعت و پایداری شبکه

• ترافیک شبکه: حجم ترافیک شبکه، نوع ترافیک (صوتی، تصویری، داده) و الگوهای ترافیکی بر روی سرعت و پایداری شبکه تأثیرگذار هستند.
• تداخل الکترومغناطیسی: تداخل الکترومغناطیسی از منابع مختلف می‌تواند باعث اختلال در انتقال داده و کاهش سرعت شود.
• ویروس‌ها و بدافزارها: ویروس‌ها و بدافزارها می‌توانند باعث کاهش سرعت شبکه و ایجاد اختلال در عملکرد آن شوند.
• پیکربندی تجهیزات: پیکربندی نادرست تجهیزات شبکه می‌تواند باعث کاهش سرعت و پایداری شبکه شود.

برای دستیابی به یک شبکه با سرعت و پایداری بالا، باید به موارد زیر توجه کرد:

• انتخاب تجهیزات مناسب: انتخاب تجهیزات پسیو و اکتیو با کیفیت و متناسب با نیازهای شبکه
• نصب صحیح تجهیزات: نصب صحیح تجهیزات و ایجاد اتصالات پایدار
• پیکربندی صحیح تجهیزات: پیکربندی صحیح تجهیزات بر اساس نیازهای شبکه
• مدیریت ترافیک شبکه: مدیریت و کنترل ترافیک شبکه برای جلوگیری از اشباع شدن شبکه
• امنیت شبکه: محافظت از شبکه در برابر تهدیدات امنیتی

سخن پایانی فرق پسیو و اکتیو شبکه

در پایان، درک تفاوت بین تجهیزات پسیو و اکتیو شبکه، برای هر کسی که با شبکه‌های کامپیوتری سروکار دارد، ضروری است. تجهیزات پسیو، زیرساخت فیزیکی شبکه را فراهم می‌کنند و تجهیزات اکتیو، وظیفه پردازش و مسیریابی داده‌ها را بر عهده دارند. انتخاب و پیکربندی صحیح این تجهیزات، به طور مستقیم بر سرعت، پایداری و امنیت شبکه تأثیر می‌گذارد. با توجه به پیشرفت‌های روزافزون تکنولوژی، تجهیزات شبکه نیز به طور مداوم در حال تغییر و بهبود هستند. بنابراین، آشنایی با آخرین فناوری‌ها و روندهای موجود در این حوزه، برای متخصصان شبکه بسیار مهم است.

سوالات متداول فرق پسیو و اکتیو شبکه

۱. چرا تجهیزات پسیو اهمیت دارند؟

تجهیزات پسیو به عنوان ستون فقرات شبکه عمل می‌کنند. کیفیت کابل‌ها، کانکتورها و نصب صحیح آن‌ها به طور مستقیم بر سرعت، پایداری و امنیت شبکه تأثیر می‌گذارد. یک زیرساخت پسیو قوی، پایه و اساس یک شبکه کارآمد است.

۲. چه عواملی در انتخاب تجهیزات پسیو مؤثر است؟

عواملی مانند نوع شبکه، اندازه شبکه، فاصله بین دستگاه‌ها، محیط نصب و بودجه در انتخاب تجهیزات پسیو مؤثر هستند. برای مثال، در شبکه‌های بزرگ و پر ترافیک، استفاده از کابل‌های فیبر نوری توصیه می‌شود.

۳. چه عواملی در انتخاب تجهیزات اکتیو مؤثر است؟

عواملی مانند اندازه شبکه، حجم ترافیک، نوع پروتکل‌های شبکه‌ای، نیازهای امنیتی و قابلیت توسعه شبکه در انتخاب تجهیزات اکتیو مؤثر هستند. برای مثال، در شبکه‌های بزرگ و پیچیده، استفاده از سوئیچ‌های مدیریتی با قابلیت‌های پیشرفته توصیه می‌شود.

۴. آیا می‌توان از تجهیزات پسیو دست دوم استفاده کرد؟

استفاده از تجهیزات پسیو دست دوم توصیه نمی‌شود، زیرا ممکن است کیفیت آن‌ها کاهش یافته باشد و باعث ایجاد مشکلات در شبکه شود. همچنین، گارانتی و پشتیبانی برای این تجهیزات وجود ندارد.

۵. آیا می‌توان تجهیزات اکتیو دست دوم استفاده کرد؟

استفاده از تجهیزات اکتیو دست دوم نیز با احتیاط توصیه می‌شود. باید اطمینان حاصل کرد که تجهیزات به درستی کار می‌کنند و از نظر امنیتی مشکلی ندارند. همچنین، بهتر است از تجهیزات دست دوم با گارانتی استفاده شود.

۶. تفاوت بین سوئیچ و روتر چیست؟

سوئیچ و روتر هر دو تجهیزات شبکه هستند که برای اتصال دستگاه‌ها به یکدیگر استفاده می‌شوند، اما عملکرد و کاربردهای متفاوتی دارند.

سوئیچ‌ها داده‌ها را در سطح لایه داده (دیتا لینک) مدل OSI پردازش می‌کنند. آن‌ها از آدرس‌های MAC برای شناسایی دستگاه‌ها استفاده می‌کنند و بسته‌های داده را به صورت مستقیم به دستگاه مقصد ارسال می‌کنند.

روترها داده‌ها را در سطح لایه شبکه مدل OSI پردازش می‌کنند. آن‌ها از آدرس‌های IP برای شناسایی شبکه‌ها استفاده می‌کنند و بسته‌های داده را بین شبکه‌های مختلف مسیریابی می‌کنند.